Badanie cytologiczne
(inaczej wymaz lub rozmaz cytologiczny) to jedno z podstawowych badań ginekologicznych. Jest to prosta, bezpieczna, a przede wszystkim skuteczna metoda profilaktyki i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy. Pozwala na ocenę stanu szyjki macicy i wykrycie niepokojących zmian lub nieprawidłowości. Badanie jest bezbolesne i trwa zaledwie kilka minut – polega na pobraniu za pomocą specjalnej szczoteczki, posiadającej atesty i rekomendacje Unii Europejskiej, materiału do badania cytologicznego. Zwróć uwagę czy Twoja cytologia jest pobierana taką szczoteczką- to niezwykle istotne dla poprawności badania. (rys 1,2)
Kiedy należy wykonać badanie? Badania cytologiczne powinny być rutynowo wykonywane u każdej kobiety, po inicjacji seksualnej raz w roku. Zapewnia to wykrycie jej na etapie przednowotworowym lub wczesnego, w pełni wyleczalnego, stadium. Zalecenia powtarzania badania, co 3 lata u każdej kobiety po 25 r.ż. zwykle do 65 r.ż., dotyczą masowych badań przesiewowych, czyli tzw. skryningu raka szyjki macicy. U kobiet ze zidentyfikowanymi czynnikami wysokiego ryzyka wystąpienia raka szyjki macicy, badania należy powtarzać częściej (np. w przypadku obniżonej odporności imunnologicznej - infekcja HIV, przeszczepy, dializy, immunosupresja lub infekcje wirusowe typami HPV o wysokiej onkogenności).
Jak się przygotować do badania cytologicznego? Badanie najlepiej wykonać:
- około połowy cyklu miesiączkowego, najwcześniej 4 dni po ustaniu krwawienia i nie później niż 4 dni przed rozpoczęciem kolejnej miesiączki
- co najmniej 4 dni po użyciu gałek dopochwowych
- wykonać co najmniej 1 dzień po badaniu ginekologicznym czy USG dopochwowym
- w dniu badania nie należy robić irygacji
- wskazane jest powstrzymanie się od współżycia seksualnego na 2 dni przed badaniem cytologicznym
Wyniki cytologii odbieramy po kilku dniach. Najczęściej otrzymujemy ją w skali Bethesda, gdyż skala Papanicolaou została uznana za niewystarczającą. - Skala Bethesda w sposób szczegółowy opisuje wynik badania cytologicznego. Wyniki wymagają omówienia ich z pacjentką i zaplanowania ewentualnego leczenia, jeśli pojawi się skrót: ASC-US, ASC-H, LSIL, HSIL, AGC. Wtedy, gdy wynik cytologii jest nieprawidłowy, pacjentka powinna być o nim poinformowana jak najszybciej i skierowana na mapowanie wirusa, kolposkopię lub ewentualną weryfikację histopatologiczną. Jeśli nie zostały stwierdzone żadne nieprawidłowości, cytologię wykonujemy za rok. – podsumowuje dr. Monika Łukasiewicz ginekolog, położnik, seksuolog. - Dzięki skali Bethesda posiadamy także informacje o jakości dostarczanego preparatu, co jest bardzo ważne i wpływa na wynik cytologii. Jeśli jakość preparatu była zła, kobieta może zostać poproszona o powtórzenie cytologii.
